DIJAGNOCTIKE GRAVIDITETA (na principu detekcije Specifičnog serumskog proteina placente)
IZ KRVI GOVEDA ,OVACA i KOZA
MALI PODSJETNIK
Plodnost krava nije samo biološka osobina koja obezbjeđuje produžetak vrste, već bitna karakteristika od koje zavise proizvodne osobine najvećeg značaja u proizvodnji mlijeka i mesa. Trajanje polnog ciklusa kod krava varira u dosta širokim granicama od 18-28 dana, ali je prihvaćeno da u prosjeku kod krava iznosi oko 21 dan. Sam polni ciklus se sastoji od četiri faze a to su:
- Proestrus, traje oko 3 dana
- Estrus, prosječno traje oko 18-36 časova.
- Postestrus, prosječno traje oko 3 dana.
- Diestrus, prosječno traje oko 13 dana.
Frekvencija isključenja mliječnih krava zbog reprodukcionih smetnji (33%) je većaod gubitaka prouzrokovanih zaraznim i parazitskim bolestima. Pod pretpostavkom da su egzogeni uzroci steriliteta tj. neplodnosti farmskih životinja (nutritivni, zoohigijenski, infektivni, klimatski, sezonski, stresni, organizacioni i tehničkotehnološ
ki) svedeni na najmanju moguću mjeru, jedna od najznačajnijih metoda i postupaka za poboljšanje plodnosti i reprodukcije krava i junica mliječnog tipa je i
rano dijagnostikovanje graviditeta.
Za dijagnostiku graviditeta krava i junica dosta široku i do ne tako davno, najčešću primjenu imale su kliničke, ultrazvučne i ređe laboratorijske metode dijagnostikovanja.
Princip metode je detekcija prisutnosti specifičnog serumskog proteina placente u serumu, kao specifični proizvod placente njegova detekcija u serumu jedinke ukazuje na steonost, a nivo koncentracije raste sa odmicanjem gestacije.
Dijagnostikovanje graviditeta iz krvnog seruma na principu detekcije Specifičnog serumskog proteina placente – ELISA metodom primjenjujnj se
- od 28.- 35. dana
- I preko 35. dana
Kontrolni pregled treba vršiti sa otprilike 50 do 80 dana posle osjemenjavanja zbog ranog embrionalnog uginuća (RES) koje nastaje usled:
•Razvojne abnormalnosti zbog genetske inkopatibilnosti
(drugi bik, druga rasa)
• Stres – temperature, transport,
promjene u smještaju i ishrani
• Infekcija s visokom temperaturom
• Bolest masne jetre
Nutricionistički deficiti ili suficiti
(energija,
proteini, vitamini, mikroelementi)
• Infekcije i poremećaj endokrine ravnoteže
• Lutealna deficijencija – manjak progesterona
• Specifični infektivni uzročnici
– Tritrichomonas fetus
– Campylobacter fetus veneralis
– Kataralni vaginocervicitis
– Chlamidia psittaci
•Bruceloza
• Bolest sluznica goveda BVD
• Trihomonijaza
• Zarazni goveđi
rinotraheitis ( IBR)
• Salmoneloza
• Leptospiroza
• Parainfluenca 3 (PI3)
• Listerioza
• E. koli
• Q-groznica
Prednosti metode za veterinare
• Veća bezbjednost
• Veća sigurnost dijagnostike nego rektalnom
• palpacijom ili ultazvukom posebno za manje iskusne veterinare:
• Veterinarski tehničar može uzeti uzorak krvi.
• Ušteda vremena
• Prihvaćeno od kolega na terenu.
Prednost metode za farmera
• Visoka pouzdanost; Cutoff za:
Otvorenu kategoriju: >99% - 100%
Steonu kategotiju: at 91 - 94%
• Rana dijagnostika
• Potpuno bezbjedna za embrion i fetus
• Ekonomična, jednostavna, smanjen servis period
• Podaci o odnosu VO/koncepcije
• Potpuno bezbjedno – schedule is more flexible
• Ne invazivno, smanjuje stres životinje koji može biti uzrok smanjenja produkcije mlijeka
• Nije bitna veličina stada
• Posebno primjenjivo u nepristupačnim područjima
• Primjeljivo kao pouzdano sredstvo za resinhronizaciju
• Smanjuje vremenski period od inseminacije do potvrde steonost
• Pomaže otkrivanju grla koji imaju reproduktivne probleme i signalizira da se takva grla isključuju iz proploda jer je njihovo držanje neprofitabilno